تیرگی پوست یا پیگمانتاسیون، با کک و مک تفاوت دارد. بدن ما حاوی رنگدانهای به نام ملانین است که تعیینکنندهی رنگ پوست، چشم و موهاست. زمانی که تولید این رنگدانهها افزایش پیدا کند، در اثر تجمع آنها تیرگی پوست یا هایپرپیگمانتاسیون اتفاق میافتد. زمانی که فقط برخی از قسمتهای پوست ملانین بیش از حد تولید میکنند، لکههای تیره روی پوست ایجاد میشود و بقیهی مناطق پوست رنگ طبیعی خود را حفظ میکنند.
این اختلال علتهای مختلفی دارد و به دلایل متفاوتی ظاهر میشود. در ادامه به بررسی آنها و راههای درمان تیرگی پوست میپردازیم.
علتهای تیرگی پوست یا هایپرپیگمانتاسیون
ژنتیک
برخی افراد به صورت ارثی و ژنتیکی به هایپرپیگمانتاسیون دچارند و پوستشان به سرعت در برابر عوامل مختلف واکنش نشان میدهد و تیره میشود. همچنین ممکن است به دلیل اختلالات مادرزادی روی پوست ظاهر شود؛ مثل آکانتوزیس نیگریکانس، اینکانتینتا پیگمنتی، گزرودرما پیگمنتوزوم و نوروفیبروماتوز.
علل هورمونی
تیرگی پوست یا هایپرپیگمانتاسیون میتواند در اثر تغییرات هورمونی در بیماریهایی مثل پرکاری تیروئید و آدیسون (کاهش تولید هورمونهای ترشح شده از غدد فوق کلیه) و یا بارداری ایجاد شود.
التهابهای پوستی
ممکن است بعد از تمام شدن التهابهای پوستی مثل اگزما، آکنه و پسوریازیس، لکههای تیره روی پوست ایجاد شود.
علل محیطی
این نوع تیرگی پوست بعد از قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مختلف مثل برنزه کردن پوست یا آفتاب به وجود میآید.
محل بروز تیرگی پوست
هایپرپیگمانتاسیون یا تیرگی پوست بیشتر در صورت، پشت دستها، بازوها و کمر ظاهر میشود. اندازهی آنها متفاوت است و به رنگ قهوهای روشن تا تیره دیده میشوند. به طور کلی بیشتر در نواحی از بدن ایجاد میشوند که در معرض آفتاب هستند.
چگونه تیرگی پوست را درمان کنیم؟
به طور کلی بهتر است ابتدا به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا شما را ویزیت کند. هر گونه اقدام خودسرانه برای رفع تیرگی ممکن است به پوست آسیب برساند. در زیر چند روش را برای درمان این لکههای تیره آوردهایم:
لیزر
استفاده از نور لیزر با شدت پالس بالا، رایجترین نوع لیزر برای درمان هایپرپیگمانتاسیون است. این نور باعث کاهش لکههای تیرهی پوست میشود. استفاده از لیزر کربن پیل هم هیچ عارضهای ندارد.
کرمهای روشنکننده
کرمهایی که حاوی هیدروکینیون هستند میتوانند تاثیر زیادی در روشن شدن پوست داشته باشند. تاثیر آنها به مرور نمایان میشود و ممکن است چند ماه طول بکشد. مهم این است که طبق دستور پزشک از آنها استفاده کنید و خودسر عمل نکنید.
مزوتراپی
در این روش داروهای خاصی توسط سوزنی ظریف به سطح پوست منتقل میشوند. بعد از تزریق این مواد تیرگیها و لکهها کاهش پیدا میکنند.
میکرودرم ابریژن
در میکرودرم ابریژن از یک دستگاه مخصوص استفاده و لایهی خارجی پوست ساییده میشود. با کمک این درمان رشد کلاژن افزایش مییابد و باعث کاهش تیرگی پوست میشود.
لایهبرداری شیمیایی
در این روش از محلولهایی برای جدا شدن لایههای سطحی پوست استفاده میشود و رشد پوست جدید را به همراه دارد. در نتیجه به مرور تیرگیهای پوست کم میشوند.
داروهای خانگی برای رفع هایپرپیگمانتاسیون پوست
راههای مختلفی وجود دارد که میتوانید تا حدودی تیرگی پوست را در خانه کنترل کنید. در حالی که هیچ قطعیتی در مورد نتیجهی کار وجود ندارد، اما برخی تحقیقات نشان میدهند که مواد زیر میتوانند روی رنگدانههای پوست تاثیر بگذارند.
سرکهی سیب
سرکهی سیب حاوی اسید استیک است که میتواند تا حدودی لکههای پوستی را کمرنگ کند. برای استفاده میتوانید مقدار مساوی سرکهی سیب و آب را در ظرفی با هم ترکیب کنید. روی لکههای تیره بمالید و بگذارید دو تا سه دقیقه بماند. سپس صورت خود را با آب ولرم بشویید. شما میتوانید به دفعات از این روش استفاده کنید تا به نتیجهی دلخواه برسید.
آلوئهورا
ترکیبات موجود در آلوئهورا میتوانند به کمرنگ شدن هایپرپیگمانتاسیون کمک کنند. مطالعات نشان میدهد، مصرف کپسول آلوئهورا توسط زنان باردار تیرگیهای پوست ناشی از تغییرات هورمونی را تسکین میبخشد.
چای سبز
چای سبز خاصیت آنتی اکسیدان و ضد التهابی دارد. برخی مطالعات نشان میدهند که عصارهی چای سبز میتواند برای درمان تیرگی پوست مفید باشد.
پیاز قرمز
عصارهی پیاز قرمز یکی از مواد تشکیلدهندهی برخی از کرمهای روشن کنندهی پوست و جای زخم است. تحقیقات نشان داده است که پوست خشک پیاز قرمز به طور موثری پوست را روشن میکند.
عصارهی شیرین بیان
عصارهی شیرین بیان حاوی مواد فعالیست که میتواند لکههای ناشی از نور خورشید را کاهش دهد. شما میتوانید از کرمهای موضعی حاوی عصارهی شیرین بیان هم استفاده کنید.
فراموش نکنید در صورتی که میخواهید از درمانهای خانگی نتیجه بگیرید، شرط اول این است که در طولانی مدت و مداوم استفاده کنید تا نتیجه بگیرید. حتما قبل از استفاده مقدار کمی از آن را روی پوست دستتان امتحان کنید تا حساسیت نداشته باشید و پوست واکنش نشان ندهد.
چگونه از بروز تیرگی پوست یا هایپرپیگمانتاسیون پیشگیری کنیم؟
باید توجه داشته باشید که همواره نمیتوانید از بروز این تیرگیها جلوگیری کنید. برای مثال تغییرات هورمونی در دوران بارداری دست شما نیست و نمیتوانید تغییری در روند آن ایجاد کنید. با این حال با انجام برخی کارها و رعایت برخی نکات میتوانید تا حدودی جلوی آنها را بگیرید. برای مثال:
حتما از ضدآفتاب مناسب پوستتان با حداقل SPF 30 استفاده کنید. حتی اگر هوا ابریست و خورشید در آسمان دیده نمیشود، باز هم ضدآفتاب را فراموش نکنید. همچنین بهتر است تا حد امکان بین ساعات ۱۰ صبح تا ۲ بعد از ظهر در معرض آفتاب قرار نگیرید. برای محافظت در برابر نور خوشید میتوانید از کلاه و عینک آفتابی هم استفاده کنید. در صورت بروز آکنه سریعا نسبت به درمان آن اقدام کنید تا لکههای تیره پیدایشان نشود.
جمعبندی نهایی
تیرگی پوست یا پیگمانتاسیون یک بیماری نیست و در اکثر مواقع هیچ خطری ندارد. این تغییر رنگ فقط از جنبهی ظاهری ممکن است برخی افراد را دچار مشکل کند. اگر قصد دارید از روشهای درمانی کمک بگیرید، حتما به مراکز معتبر و نزد فردی متخصص بروید. در غیر این صورت ممکن است مشکلتان دوتا شود!
امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید. سایت الا اسکین در تلاش است با ارائهی محصولات باکیفیت، هرچه بهتر شما را در مسیر مراقبت از پوستتان همراهی کند. ما نمایندهی برندهای معتبر و اورجینال از جمله اکلادو و تالگو در تهران و کرمان هستیم. پیشنهاد میکنیم از قسمت محصولات سایت دیدن کنید. علاوه بر این میتوانید با مراجعه به پیج اینستاگرام ما و مشاهدهی پستها از مشاورهی رایگان ادمینها استفاده کنید.