امروزه دیگر همهی ما میدانیم که استرس و اضطراب میتواند چه تاثیرات منفی برای سلامت ما بگذارد. جالب است بدانید که پوست هم از این قاعده مستثنی نیست. تاثیرات استرس بر پوست شامل بیماریهای پوستی مانند آکنه، التهاب و موارد دیگر میشود. در چنین شرایطی، یک روتین پوستی عالی هم ممکن است بهبودی در پوست شما ایجاد نکند.
البته ناگفته نماند که رژیم غذایی یا محصولات پوستی مختلف هم ممکن است باعث ایجاد مشکلات پوستی شوند، اما اگر بعد از پیگیریهای پزشکی بازهم نتوانستید جلوی آنها را بگیرید، شاید منشا آنها استرس و اضطراب باشد.
در ادامه به هشت مورد از تاثیرات استرس بر پوست اشاره و در مورد راهکارهای بهبود آنها صحبت میکنیم.
۱- استرس ناشی از نور خورشید و ضعیف شدن لایه بیرونی پوست
اشعه ماوراءبنفش (UV) عاملی بیرونی است که تأثیر منفی بر روی پوست میگذارد و دفاع آن را تضعیف میکند. پرتوهای فرابنفش چه از جانب خورشید و چه تختهای برنزهکننده، به پوست آسیب میرسانند. آنها به سلولهای خونی سیگنال میدهند که در تلاش برای ترمیم پوست به ناحیه در معرض دید هجوم ببرند. به همین دلیل آفتابسوختگی ظاهر میشود. قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراءبنفش میتواند منجر به تیره شدن لکهها، خالها و حتی سرطان پوست شود.
بهترین راهی که میتوانید با کمک آن به جنگ این اشعهها بروید، ضد آفتاب است. از طرفی میتوان با خوردن برخی مواد مغذی خاص، به طور طبیعی پوست را در برابر آفتاب تقویت و مقاوم کرد. لیمونن، یک ماده شیمیایی مشتق شده از پوست مرکبات است که در داروهای پیشگیری از سرطان استفاده میشود. خوردن پوست مرکبات هم در این زمینه به شما کمک میکند. میوههای سرشار از آنتیاکسیدان و ویتامین C مانند توتفرنگی و انار، از سلولهای شما در برابر آسیب رادیکالهای آزاد ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید محافظت میکنند. البته فراموش نکنید که به هیچوجه خوردن این غذاها جایگزین استفاده از ضد آفتاب نمیشوند.
۲- التهاب و تحریک بیش از حد پوست
زمانی که ذهن درگیر باشد و حجم زیادی استرس را تحمل کند، میتواند تواناییهای محافظتی پوست را به خطر بیندازد. نمیتوانید توقع داشته باشید که در چنین شرایطی پوست بتواند تنظیم و متعادل بماند. احتمالا این وضعیت را تجربه کردهاید که بعد از یک هفته بیخوابی یا یک مشاجرهی شدید، سروکلهی جوش کهیر، اگزما و … پیدا شده است.
با همهی اینها، قبل از هر درمان پوستی به تفاوتها توجه کنید. باید مطمئن شوید که تحریک پوستی شما نتیجهی استرس است یا آلرژی و محصولات نامناسب. مبارزه با التهاب ناشی از استرس با شناسایی علت شروع میشود. پیدا کردن دلیل دقیق استرس شاید سخت و غیرممکن باشد اما با روشهایی میتوانید آن را تا حدودی مهار کنید. برای مثال سعی کنید از غذاهای فرآوریشده و مصنوعی، کمتر استفاده کنید. ذهنتان را با مدیتیشن و یوگا آرام و سیستم دفاعی بدن خود را تقویت کنید.
۳- چرب شدن پوست سر، ریزش مو و پوسته شدن ناخنها
کشیدن موها و جویدن ناخنها میتواند به علت هورمون استرس (کورتیزول) باشد که واکنش جنگ یا گریز بدن شما را تحریک میکند. چرب شدن پوست سر، ریزش مو و پوسته شدن ناخنها هم از از تاثیرات استرس بر پوست است. اما در ابتدا بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا مطمئن شوید که دلیل دیگری ندارند. برای مثال ریزش مو یا پوسته شدن ناخنها میتواند به دلیل تغذیه ناکافی ناشی از حذف وعدههای غذایی باشد.
در چنین شرایطی از دوش آب بسیار داغ خودداری کنید تا آسیب بیشتری به پوست صورت و سرتان وارد نشود. سعی کنید با ورزش منظم و گنجاندن مواد مغذی مانند میوهها و سبزیجات به رژیم غذایی، خودتان را تقویت کنید.
۴- افزایش تولید چربی و آکنه، از تاثیرات استرس بر پوست
استرس میتواند سیگنالهای عصبی پوست ما را با هم قاطی کند و باعث عدم تعادل هورمونها و مواد شیمیایی شود که باعث افزایش تولید چربی میشوند. در اینجاست که ما شاهد آکنهها هستیم. این اتفاق به خصوص در میان خانمها شایع است. حقیقت این است که نمیتوانیم استرس را به طور کامل از زندگیهای امروزی حذف کنیم، اما راهکارهایی برای غلبه بر آنها وجود دارد.
برخی درمانهای موضعی برای بهبود آکنهها موثر هستند. برای مثال سالیسیلیک اسید یک بتا هیدروکسی اسید است که در محصولات ضد آکنه به کار میرود. این ماده، به خوبی منافذ را تمیز میکند، اما ضررهایی هم دارد. سالیسیلیک اسید بیش از حد یا خیلی قوی میتواند پوست شما را خشک و حتی تحریک کند. پس برای استفاده، فقط نواحی مشکلدار را مورد هدف قرار دهید تا به پوست نواحی اطراف، آسیب رسانده نشود.
۵- پوست نازکتر و حساستر
در مواردی که سطح کورتیزول به طور غیرعادی بالا باشد، ممکن است پوست نازکتر شود. کورتیزول منجر به تجزیه پروتئینهای پوستی میشود که میتواند باعث شود پوست تقریبا نازک و به راحتی کبود و پاره شود.
اما، این علامت به طور قابل توجهی با سندرم کوشینگ هم مرتبط است. این بیماری هورمونی همچنین به عنوان هیپرکورتیزولیسم شناخته میشود، شامل علائم اضافی مانند عدم تحمل گلوکز، ضعف عضلانی، ضعف سیستم ایمنی و افزایش عفونت است. اگر فکر میکنید علائم سندرم کوشینگ را دارید، با یک متخصص مشورت کنید. در بیشتر موارد میتوان برای مدیریت سطح کورتیزول دارو تجویز کرد و آن را پایین آورد.
۶- چشمهای خسته و پف زیر چشم، از تاثیرات استرس بر پوست
بله، پف و کبودی زیر چشم هم میتواند ناشی از استرس باشد. بدن ما اواخر شب، آدرنالین را در یک چرخه ثابت نگه میدارد. برای مقابله با آن، سعی کنید یک روتین خواب منظم داشته باشید. به عنوان مثال، از ۲ ساعت قبل از خواب، با گوشی یا دیگر دستگاههای الکترونیکی کار نکنید، از عود و اسانسهای آرامشبخش کمک بگیرید و نویز سفید پخش کنید. برای اختلالات خواب مانند بیخوابی و آپنه خواب نیز میتوانید از دارو و قرصهای ملاتونین کمک بگیرید. لازم به یادآوری است که خودسر دارو مصرف نکنید و تحت نظر پزشک و متخصص باشید.
۷- تاخیر در بهبود طبیعی زخم
در مواجهه با استرس شدید، لایه اپیدرم میتواند به سرعت ضعیف شود و خطر ابتلا به عفونتها و پاتوژنهای محیطی را افزایش دهد. همچنین توانایی طبیعی پوست شما برای التیام زخمها، اسکارها و آکنه را کاهش میدهد. از محصولات حاوی گلیسیرین و هیالورونیک اسید میتوانید برای ترمیم سد پوستی خود استفاده کنید. بدن خود را با نوشیدن آب هیدراته نگه دارید و محصولات مبتنی بر روی و روغن بذر کتان و مواد غذایی غنی از آنتیاکسیدان مصرف کنید.
۸- خطوط ظریف و چین و چروک، از تاثیرات استرس بر پوست
تنش و استرس راه خود را به شیارهای صورتمان هم باز میکند. برای مقابله با چین و چروکها میتوانید یوگای صورت را امتحان کنید. این روشی بیخطر نسبت به بوتاکس است و نتایج مشابهی به همراه خواهد داشت. البته که مهم است به طور مداوم آن را انجام دهید تا موثر واقع شود. به خصوص نواحی پرتنش مانند پیشانی، ابروها و خط فک به چنین تمریناتی نیاز دارند تا با چین و چروکهای در حال رشد مقابله و پوست را انعطافپذیر کنید.
در آخر، این نکته را فراموش نکنید…
سطح استرس و راه بروز آن در هر فردی متفاوت است. پس دست از مقایسههای ناکارآمد بردارید و سعی کنید در هر شرایطی از خودتان مراقبت کنید. نسبت به واکنشهای خود آگاه باشید و در حد توانتان برای آرامش خود قدم بردارید. امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید. فراموش نکنید که همواره میتوانید از طریق سایت یا پیج اینستاگرام الا اسکین با تیم متخصص ما در ارتباط باشید و سوالات خود را مطرح کنید.